Bí quyết nuôi dạy con sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách của bé sau này. Dưới góc nhìn của 1 người con, anh Lê Nguyễn Trần Huỳnh đã chia sẻ cách dạy con để cha mẹ thấu hiểu con hơn. Những điều này sẽ khiến các ông bố, bà mẹ “hiện tại” và “tương lai” phải suy ngẫm nhiều!
Trẻ con là tương lai của xã hội, vì vậy việc tìm hiểu về cách dạy con đúng đắn phải là một trong những việc ưu tiên hàng đầu. Trước khi sinh con, các bậc cha mẹ cần trang bị đầy đủ kiến thức để nuôi dạy con một cách tốt nhất.
Dĩ nhiên là mình còn trẻ, chưa hề lên chức bố, và chưa có một đứa con nào cả. Vì vậy mình viết bài này dưới góc nhìn của một người con, từ những quan sát từ cuộc sống thực tế, và từ những lần lắng nghe những bài học của những chuyên gia tâm lý trên thế giới.
Và sau đây là 15 điều mà mình nghĩ rằng cha mẹ nên hoặc không nên làm trong việc nuôi dạy con cái của mình.
1. Nếu bạn có con, hãy đặc biệt quan tâm đến sáu năm đầu đời của nó
Theo các nghiên cứu khoa học, sáu năm đầu tiên của một đứa trẻ là một trong những giai đoạn quan trọng nhất trong cuộc đời của nó. Đó là giai đoạn mà đứa trẻ chưa có ý thức và khả năng đánh giá, vì thế nó sẽ dễ dàng tiếp nhận tất cả mọi kí ức, dù tốt hay xấu, vào tiềm thức của mình. Những kí ức này sẽ có một ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành nên tính cách của đứa trẻ sau này.
Nếu một đứa trẻ lớn lên trong sự yêu thương, nhiều khả năng nó sẽ là một người đầy tình thương khi lớn lên. Ngược lại, nếu đứa trẻ lớn lên trong sự bạo hành và thù ghét, nhiều khả năng lớn lên nó cũng sẽ tràn ngập sự hận thù với những người xung quanh.
2. Nếu bạn có con, hãy quý trọng từng giây phút bên con
Đứa con bạn sẽ lớn lên rất nhanh, nhanh hơn bạn có thể tưởng tượng và một ngày nào đó, nó sẽ đủ lớn để bạn không thể nào bồng bế, ôm hôn nó được nữa.
3. Nếu bạn có con đừng bao giờ so sánh nó với bất kỳ ai
Cách nuôi dạy con sai lầm mà nhiều bậc cha mẹ thường mắc phải là so sánh bé với anh, chị, em hay với bạn bè của bé. Đó là một trong những việc tệ nhất mà ba mẹ làm đối với con của mình. Vì việc đó chỉ làm cho đứa trẻ cảm thấy mình thiếu năng lực và cảm giác lo lắng, sợ hãi vì luôn nghĩ bản thân thua kém những người xung quanh.
Ngược lại, hãy khuyến khích, khen ngợi những việc làm tốt của đứa trẻ. Hãy tin tưởng và thương yêu nó một cách vô điều kiện, để nó có thể trở thành một người tin tưởng tuyệt đối và thương yêu vô điều kiện với bản thân mình.
Bí quyết nuôi dạy con ở đây là đừng so sánh bé với bất kỳ người nào khác.
4. Nếu bạn có con, hãy yêu thương ba hay mẹ của nó
Nghe có vẻ kì lạ, nhưng thật ra, việc làm tốt nhất mà một người ba có thể làm cho con mình là yêu thương mẹ nó; và việc làm tốt nhất mà một người mẹ có thể làm cho con mình là yêu thương ba của nó.
Tình yêu thương mà ba mẹ dành cho nhau sẽ tạo ra sự an toàn và hạnh phúc cho đứa trẻ, đồng thời nó cũng sẽ học được sự yêu thương với những người xung quanh. Cách đối xử của bạn đối với vợ, chồng của mình, nhiều khả năng cũng sẽ trở thành cách đối xử của đứa trẻ với vợ, chồng của nó khi lớn lên.
5. Nếu bạn có con, hãy đối xử tốt với ba mẹ của mình
Thật trớ trêu là khi lớn lên, chúng ta dần dần cố gắng trở thành “ba mẹ” của ba mẹ của mình. Chúng ta hay có xu hướng phán xét hay bỏ rơi ba mẹ của mình, đặc biệt là ở văn hóa phương Tây. Thế nhưng, cách bạn đối xử với ba mẹ của mình sẽ chính là cách mà con bạn đối xử với bạn sau này khi lớn lên.
Bạn có từng nghe câu chuyện về một cặp vợ chồng bỏ người mẹ của mình trên núi bằng một chiếc xe đẩy, và khi họ đi về thì thấy đứa con trai của mình đang đóng một chiếc xe đẩy đồ chơi bằng gỗ, với ý định bắt chước bỏ ba mẹ của nó lên núi khi nó lớn lên chưa?
Bạn không thể mong chờ con cái tôn trọng bạn nếu bạn không tôn trọng ba mẹ của mình. Luật nhân quả luôn đúng, bất kỳ một kết quả nào cũng sẽ tương xứng với một nguyên nhân nào đó.
6. Nếu bạn có con, hãy kiên nhẫn với con và chấp nhận kể cả những điểm yếu
Nếu con có quan điểm khác bạn, hãy chấp nhận điều đó. Hoặc nếu con là người đồng tính, bạn cũng nên biết chấp nhận sự thât. Nhiều bậc cha mẹ rất thiếu kiên nhẫn với con mình, nhiều người la mắng con mình rất nặng khi nó làm sai một điều gì đó.
Tuy nhiên, bạn phải hiểu là để lớn lên, con mình cần có những sai lầm và thất bại. Bạn cần phải nhìn vào bức tranh lớn. Bạn có nhìn vào một căn nhà đang xây dựng được một nửa và phán xét rằng nó thật xấu xí không?
Dĩ nhiên là không rồi, thay vào đó, bạn nên biết rằng căn nhà cần có thêm thời gian để hoàn thiện. Và con bạn cũng vậy, nó cần có thời gian để lớn lên.
7. Nếu bạn có con, hãy nhìn vào những điểm tích cực của nó
Có nhiều bậc cha mẹ, khi thấy đứa con khoe bài kiểm tra điểm 9 về nhà, câu đầu tiên họ hỏi đó là “Tại sao cái chỗ dễ như vậy mà cũng để mất điểm?”. Chúng ta sẽ luôn chỉ nhìn thấy những điều mà chúng ta mong đợi.
Vì thế, hãy luôn nhìn vào những điểm tích cực của con mình và nó sẽ tiếp tục phát huy những điều đó.
8. Nếu bạn có con, hãy lắng nghe và thấu hiểu
Trong cách nuôi dạy con của nhiều bậc cha mẹ, khi nghe con mình chia sẻ những chuyện buồn và khó khăn trong cuộc sống, họ lại ngay lập tức phán xét và đưa ra những lời phê bình với con mình.
Và dần dần, họ tự hỏi tại sao con cái lại ít chia sẻ với mình như vậy. Nhiều khi, tất cả những gì mà con bạn cần chỉ là sự lắng nghe và thấu hiểu.
9. Nếu bạn có con, hãy dạy con những giá trị cuộc sống
Hãy dạy cho con bài học về những giá trị, nguyên tắc sống bất biến về sự trung thực, dũng cảm, khiêm tốn, kỷ luật, biết ơn, phục vụ và biết yêu thương.
Điều quan trọng nhất là bạn phải rèn luyện để trở thành hình mẫu của con về những giá trị, nguyên tắc sống này. Vì bạn không thể dạy và truyền đạt cho con những điều mà bạn không có.
10. Nếu bạn có con, hãy dạy con tự chịu trách nhiệm với bản thân
Chúng ta hay thấy nhiều bậc cha mẹ, khi dạy con tập đi, và đứa con té ngã, họ lại dỗ dành đứa con và đổ lỗi cho cái… sàn nhà. Điều này vô hình sẽ hình thành tính ỷ lại và hay đổ lỗi của đứa con khi lớn lên. Đó là lý do mà chúng ta thấy xã hội toàn những người hay phán xét và đổ lỗi.
Vì vậy, hãy dạy cho những đứa con ngay từ nhỏ rằng, chúng cần chịu trách nhiệm hoàn toàn về cuộc đời mình.
Một bí quyết nuôi dạy con nữa là để con tự chịu trách nhiệm với bản thân mình
11. Nếu bạn có con, đừng cho con quá nhiều tiền để tiêu xài
Việc cho con quá nhiều tiền chỉ khiến con bạn trở thành một kẻ lười biếng, ỷ lại và dựa dẫm. Ngược lại, hãy dạy cho con cách tiết kiệm và quý trọng đồng tiền. Về cơ bản, tất cả những gì bạn cần làm là cho nó một mái nhà để sống, một ít tiền vừa đủ để tiêu xài và một tình yêu thương vô điều kiện.
12. Nếu bạn có con, đừng ép buộc nghề nghiệp của con
Hãy đặt mình vào vị trí của con để hiểu những suy nghĩ và mong muốn của con, đừng bao giờ bắt con phải lựa chọn nghề này, nghề kia hay đi theo hướng này hướng kia mà hãy để con tự quyết định. Vì chính bản thân bạn cũng chẳng muốn ai áp đặt nghề nghiệp của bạn đúng không.
Nhưng nhiều khi, cha mẹ lại muốn con hoàn thành những ước nguyện mà mình chưa thực hiện được và tước đi sự tự do trong việc lựa chọn nghề nghiệp và hướng đi của con. Đó là một sự ích kỷ.
Tất cả những gì mà cha mẹ cần làm là đưa ra lời khuyên và định hướng cho con của mình. Khi đủ trưởng thành, tự bản thân của đứa con sẽ biết được điều gì là tốt nhất và phù hợp nhất đối với nó.
13. Nếu bạn có con, đừng mong đứa con sẽ mãi bên cạnh bạn
Một ngày nào đó, đứa con sẽ đủ lớn, trưởng thành, và sẽ rời xa bạn. Đó là điều mà bạn không thể tránh khỏi. Đừng kỳ vọng rằng nó là của bạn và mãi mãi ở bên cạnh bạn.
Không điều gì trên đời này, ngoại trừ linh hồn bạn là của bạn mãi mãi, kể cả thể xác của bạn. Vì vậy đừng mong đợi đứa con là của bạn mãi mãi. Hãy chúc nó hạnh phúc và thanh thản để cho nó tự do tung cánh bay đi.
14. Nếu bạn có con, hãy chuẩn bị trước kế hoạch nghỉ hưu
Khi bạn già yếu, cũng đừng kỳ vọng vào việc con cái sẽ cung cấp tài chính cho bạn. Vì con bạn cũng đầy những mối lo toan về cuộc sống riêng của nó.
Nếu đứa con đủ trưởng thành, nó cần tự biết rằng chu cấp và chăm sóc cho cha mẹ là bổn phận của mình. Còn nếu không, thì cũng chẳng sao, và bạn phải cần chuẩn bị trước cho kế hoạch nghỉ hưu của mình.
15. Hãy sinh con khi bạn đã sẵn sàng làm mẹ
Và cuối cùng, dành cho phái nữ, nếu bạn lỡ mang thai ngoài ý muốn, và cảm thấy mình chưa đủ khả năng để nuôi dạy con, thì đôi khi, phá thai lại là việc tốt nhất. Xã hội của chúng ta hay lên án những người mẹ phá thai, họ nghĩ rằng, thật kinh tởm khi giết chết đi một sinh linh bé bỏng.
Nhưng nhiều khi sinh nó ra lại là một việc tồi tệ hơn cho nó. Chỉ có người mẹ mới biết được đâu là điều tốt nhất dành cho con của mình. Và đôi khi, phá cái thai lại là điều tốt nhất dành cho nó.
Bài viết này dành cho cả những người đã, đang và sẽ làm ba mẹ trong tương lai. Nếu bạn thấy bài viết này bổ ích, hãy chia sẻ nó cho ba mẹ của bạn, cho những người thân yêu và bạn bè của bạn để những giá trị của nó sẽ được lan tỏa rộng rãi.
Tôi hy vọng rằng, sẽ có một ngày không xa trong tương lai, chúng ta sẽ gặp nhau, ôm nhau, và cùng chúc mừng nhau, rằng chúng ta đã là những người cha, người mẹ và có cách nuôi dạy con cái tuyệt vời.
Lê Nguyễn Trần Huỳnh
