Người hộ sinh (Doula) – "Liều thuốc" tốt nhất cho việc sinh nở?

Bạn nghĩ rằng người hộ sinh là không cần thiết? Nhưng đối với rất nhiều cặp đôi, khi người vợ bắt đầu quá trình chuyển dạ và sinh con thì việc có một người nữa bên cạnh là một điều thật tuyệt vời.

Doule có thật sự cần thiết?

Ngày càng có nhiều cặp vợ chồng tìm đến sự trợ giúp của doula – một phụ nữ được đào tạo để đồng hành và hỗ trợ cho việc sinh đẻ. Và điều này hoàn toàn tốt.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những phụ nữ mang thai được hỗ trợ bởi doula sẽ ít có khả năng phải sinh mổ, kích thích sinh (induction) và thuốc giảm đau hơn. Những ca sinh con có sự tham gia của doula cũng diễn ra nhanh chóng hơn và có tỷ lệ biến chứng thấp.

Từ doula bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ, với nghĩa gốc dùng để chỉ người hầu gái quan trọng nhất của một gia đình. Ngày nay từ này có nghĩa là người hộ sinh – người có khả năng giúp đỡ người mẹ trong suốt thời gian sinh nở.

Vai trò của doula trong suốt trải nghiệm sinh con của mẹ

Điều đó tùy thuộc vào người doula mà bạn chọn, bạn cần cô ấy hỗ trợ những gì và muốn ưu tiên những gì cho việc sinh con của mình. Một số doula có thể hỗ trợ các cặp cha mẹ trong việc xây dựng kế hoạch sinh con, cũng như giúp họ giải tỏa một số lo lắng trước khi sinh.

Nhiều doula lại được thuê đến tận nhà để giúp đỡ các cặp đôi trong những ngày đầu mới sinh em bé. Còn tại bệnh viện hoặc nhà bảo sanh, một doula có thể đảm nhiệm rất nhiều vai trò khác nhau, tùy vào nhu cầu và mong muốn của bạn.

Thông thường, doula giữ vai trò như một người luôn duy trì được sự thoải mái, động viên và hỗ trợ (cả về mặt thể chất lẫn tinh thần) cho người mẹ trong suốt thời kỳ sinh nở. Cô ấy sẽ chia sẻ với bạn nhiều kinh nghiệm (điều này đặc biệt quý giá nếu như đây là lần đầu tiên bạn sinh con), giúp đỡ bạn thực hiện các kỹ thuật thư giãn và các bài tập thở, tư vấn cho bạn các tư thế sinh, massage cho bạn, nắm tay bạn khi sinh và giúp bạn chuẩn bị giường nằm sau khi sinh.

Doula cũng có thể đóng vai trò như một người dàn xếp trung gian hay một người đại diện, họ sẵn sàng lên tiếng thay bạn khi cần thiết, giải thích cho bạn những thuật ngữ hoặc quy trình y khoa, và giúp bạn trong việc trao đổi với các nhân viên y tế trong bệnh viện.

Doula không phải là trợ lý sinh (coach) của bạn – thường người này là chồng, người đã tham gia các lớp học sinh sản cùng bạn và sẽ hỗ trợ và động viên bạn trong quá trình sinh – (một người hộ sinh giỏi cũng sẽ không bao giờ khiến cho trợ lý sinh riêng của bạn cảm thấy anh ta đang bị chiếm mất chỗ) và doula cũng không giành nhiệm vụ của y tá.

Thay vào đó, doula sẽ thúc đẩy vai trò hỗ trợ và trách nhiệm của những người đó (nhất là khi y tá được chỉ định chăm sóc bạn đang có nhiều bệnh nhân cùng một lúc, hoặc ca sinh của bạn kéo dài và các y tá phải thay ca cho nhau).

Doula cũng có khả năng là người duy nhất (bên cạnh trợ lý sinh của bạn) sẽ ở bên cạnh bạn trong suốt quá trình sinh con – trở thành một gương mặt quen thuộc và gần gũi đối với bạn từ lúc bắt đầu cho đến khi kết thúc ca sinh. Các doula đồng thời còn có thể hỗ trợ và đưa ra những lời khuyên về tất cả mọi thứ sau khi sinh, từ việc cho bú đúng cách đến chăm sóc em bé.

Mặc dù một vài ông bố e ngại rằng việc nhờ cậy đến sự giúp đỡ của một doula sẽ khiến họ bị ra rìa, nhưng thực tế không phải như vậy. Một doula tốt sẽ là người hỗ trợ để ông xã (trợ lý sinh của bạn) bớt căng thẳng hơn và từ đó anh ta cũng sẽ giúp bạn thư giãn tốt hơn. Cô ấy có nhiệm vụ trả lời những câu hỏi mà vị trợ lý sinh này ngại đề cập với các bác sĩ hoặc y tá.

Ngoài ra, cô ấy còn có thể phụ giúp một tay khi bạn cần được massage chân và lưng cùng một lúc, hoặc khi bạn vừa muốn ngậm viên nước đá (ice chips) vừa muốn hít thở sao cho đúng cách để vượt qua những cơn co bóp dạ con lúc đau đẻ.

Cô ấy sẽ là một thành viên trong đội ngũ hỗ trợ cho việc sinh con của bạn – người luôn sẵn sàng tham gia khi bạn cần, nhưng sẽ không đẩy các ông bố (hay đội ngũ y tá hoặc bác sĩ đỡ đẻ) sang một bên hoặc chiếm lấy vai trò của họ.

Vậy bạn có thể tìm cho mình một doula ở đâu?

Rất nhiều trung tâm hoặc bệnh viện phụ sản luôn có sẵn một danh sách các doula, và một vài bác sĩ cũng vậy. Bạn cũng có thể hỏi thăm những người bạn có sử dụng dịch vụ doula gần đây, hoặc tìm kiếm thông tin trên mạng về các doula ở gần địa phương mà bạn sinh sống.

Khi đã tìm được một ứng viên ưng ý, để chắc chắn rằng cả hai vợ chồng bạn đều cảm thấy thoải mái với doula này, bạn hãy sắp xếp một cuộc trò chuyện và thảo luận cùng nhau trước khi bạn quyết định có thuê cô ấy hay không.

Bạn có thể hỏi về kinh nghiệm và quá trình đào tạo của cô ấy, những điều cô ấy sẽ làm và không làm, những quan niệm của cô ấy về việc sinh nở? Chẳng hạn như bạn dự định sẽ yêu cầu bác sĩ gây tê ngoài màng cứng, bạn sẽ không muốn thuê một doula phản đối việc sử dụng các biện pháp giảm đau.

Hoặc liệu cô ấy có luôn sẵn sàng khi bạn cần và ai sẽ là người thay thế nếu cô ấy bận? cô ấy có thể hỗ trợ trong lúc bạn đang mang thai và/ hoặc ngay sau khi sinh hay không? Và mức lương mà cô ấy yêu cầu là bao nhiêu? Một số doula đòi trả phí rất cao, nhất là tại các thành phố lớn.

Một người bạn gái hoặc họ hàng (đã từng mang thai và tự chăm sóc bản thân khi sinh con) có thể thay thế cho doula hỗ trợ bạn. Nhưng điều cốt yếu là bạn phải cảm thấy hoàn toàn thoải mái với cô ấy. Có một điểm lợi là cô ấy sẽ giúp đỡ bạn miễn phí. Nhưng điều bất cập là có thể cô ấy sẽ không thông thạo hoặc có nhiều kiến thức bằng các doula.

Để giải quyết vấn đề này, bạn cần biến cô ấy thành một “doula nghiệp dư”, tức là người bạn này sẽ phải tham gia một khóa đào tạo kéo dài 4 giờ đồng hồ để sở hữu các kỹ thuật mà một doula cần có (hãy hỏi xem liệu bệnh viện của bạn có cung cấp các khóa huấn luyện như thế này không). Bạn có thể yên tâm vì các nhà nghiên cứu cho rằng một doula “nghiệp dư” vẫn đem đến những lợi ích như một doula chuyên nghiệp đấy.