Việc phát triển thể chất tuổi dậy thì ở trẻ có thể diễn ra một cách bình thường hoặc không bình thường, điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Dù có như thế nào đi nữa, cha mẹ hãy luôn ở bên và hỗ trợ con, giải thích cho con hiểu chuyện gì đang xảy ra với trẻ.
Phát triển thể chất bình thường ở tuổi dậy thì
Hai trẻ trai hoặc trẻ gái cùng một tuổi có thể bắt đầu và kết thúc tuổi dậy thì không cùng lúc với nhau, nhưng điều đó vẫn được xem là phát triển bình thường. Thời gian và tốc độ phát triển thể chất khác nhau đối với mỗi người, vì phần lớn được quyết định bởi gen di truyền từ bố mẹ.
Cho dù trẻ vị thành niên phát triển theo kiểu nào thì trong suốt những năm trong tuổi dậy thì, các trẻ đều sẽ tăng trưởng nhanh về chiều cao hơn bất cứ giai đoạn nào khác trong cuộc đời.
Trung bình trẻ gái thường dậy thì lúc 11 tuổi (hoặc muộn hơn một chút), nhưng cũng có thể trẻ sẽ dậy thì sớm hơn vào lúc 8 tuổi, hoặc dậy thì muộn vào lúc 14 tuổi. Còn trẻ trai thì dậy thì muộn hơn 2 năm so với trẻ gái, đó là lý do tại sao một trẻ gái 13 tuổi, trong một thời gian ngắn, có thể phát triển chiều cao cao hơn trẻ trai cùng tuổi một cái đầu.
Phát triển thể chất không bình thường
Việc một trẻ trai hoặc một trẻ gái hơi kém phát triển hoặc có phần phát triển hơn các bạn cùng tuổi không phải là điều đáng lo ngại. Nhưng nếu con phát triển quá khác so với các bạn đồng trang lứa (chẳng hạn như dậy thì sớm hoặc dậy thì muộn) thì bố mẹ cần nói chuyện với bác sĩ để trẻ được kiểm tra một cách toàn diện.
Trước những thay đổi thể chất của con ở tuổi dậy thì, cha mẹ có thể giúp đỡ con như thế nào?
Giúp đỡ con trong quá trình phát triển thể chất ở tuổi dậy thì
Trong những năm tháng của tuổi dậy thì, trẻ vị thành niên đang dần thích nghi với những thay đổi của cơ thể, điều mà trẻ có thể tự nhận thức được và đôi khi ngượng ngùng vì những thay đổi ấy. Trẻ cũng thường hay so sánh cơ thể của mình với bạn bè và người thân. Những trẻ phát triển chậm hơn bạn bè thường hay nản lòng và dễ buồn tủi.
Trước những thay đổi thể chất của con, cha mẹ hoặc những người lớn khác có thể giúp đỡ trẻ bằng cách:
- Hỗ trợ, trấn an và giải thích để con hiểu hơn về những thay đổi thể chất.
- Nhấn mạnh rằng những thay đổi về thể chất là khác nhau đối với mỗi người, tuổi dậy thì cũng khác nhau ở trẻ và các bạn của trẻ.
- Tránh dùng những từ như “đúng” hoặc “sai” khi nói về sự phát triển.
- Tránh so sánh trẻ với những trẻ khác.
- Đối xử với trẻ vị thành niên theo đúng với tuổi của trẻ.
- Khuyến khích một chế độ dinh dưỡng khỏe mạnh.
- Ủng hộ hoạt động thể chất của trẻ.
- Khuyến khích thói quen ngủ lành mạnh.
- Lưu tâm đến vấn đề chăm sóc vấn đề răng miệng của trẻ.