Bệnh béo phì ở trẻ em là sự tích trữ chất béo cơ thể quá mức khiến cân nặng cơ thể lớn hơn 20% so với mức cân nặng lý tưởng và tình trạng trẻ béo phì ngày nay khá phổ biến. Có rất nhiều nguyên nhân gây béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên, bao gồm yếu tố di truyền, sinh học, hành vi và văn hóa.
Bệnh béo phì nằm trong số những tình trạng bệnh lý dễ nhận biết nhất nhưng lại khó điều trị nhất. Việc tăng cân do chế độ ăn uống không lành mạnh và thiếu vận động gây ra hơn 300.000 trường hợp tử vong mỗi năm theo thống kê tại Mỹ. Trẻ bị thừa cân gần như sẽ bị thừa cân khi trưởng thành, trừ khi áp dụng và duy trì chế độ ăn uống và vận động lành mạnh hơn.
Định nghĩa bệnh béo phì
Béo phì là sự tích trữ chất béo cơ thể quá mức khiến cân nặng cơ thể lớn hơn 20% so với mức cân nặng lý tưởng. Béo phì là một dạng rối loạn ăn uống thường gặp ở tuổi vị thành niên.
Bệnh béo phì thường bắt đầu ở độ tuổi 5 – 6 hoặc trong giai đoạn vị thành niên. Các nghiên cứu cho thấy một trẻ béo phì ở 10 – 13 tuổi có 80% nguy cơ trở thành một người trưởng thành béo phì.
Tăng một vài cân không có nghĩa là béo phì. Tuy nhiên điều đó thể hiện rằng người đó có xu hướng dễ tăng cân và cần thay đổi chế độ ăn uống và vận động.
Nguyên nhân gây béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên
Có rất nhiều nguyên nhân gây béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên, bao gồm cả yếu tố di truyền, sinh học, hành vi và văn hóa. Calories được hấp thu từ thức ăn và nước uống, chúng cần thiết cho hoạt động thể chất và tất cả các chức năng cơ bản của cơ thể. Số cân nặng lý tưởng được tính toán từ việc cân bằng lượng calories cơ thể nạp vào và lượng calories cơ thể sử dụng. Tình trạng béo phì xảy ra khi một người nạp vào cơ thể lượng calories nhiều hơn lượng calories cơ thể có thể đốt cháy. Nếu trong gia đình có cha hoặc mẹ bị bệnh béo phì thì nguyên nhân gây béo phì ở thanh thiếu niên có thể là do yếu tố di truyền. Trong trường hợp này, tỉ lệ con bị béo phì chiếm khoảng 50%). Tuy nhiên, khi cả cha và mẹ đều bị béo phì, thì nguy cơ đó lên đến 80%. Mặc dù một số rối loạn y khoa có thể gây béo phì, nhưng có ít hơn 1% trường hợp béo phì là do các bệnh về sức khỏe gây ra. Béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên thường do nguyên nhân:
- Thói quen ăn uống không lành mạnh
- Ăn uống quá độ hoặc ăn uống không kiểm soát
- Thiếu vận động
- Gia đình có tiền sử bị bệnh béo phì
- Bệnh lý (các vấn đề nội tiết, thần kinh)
- Đang uống thuốc để điều trị bệnh (steroid, các thuốc điều trị bệnh tâm thần)
- Căng thẳng do những sự thay đổi, chuyển biến trong cuộc sống (cha mẹ ly thân, ly hôn, chuyển nhà, chết chóc, bị ngược đãi)
- Vấn đề gia đình và bạn bè
- Lòng tự trọng thấp
- Trầm cảm hoặc các vấn đề về cảm xúc khác.