Amiăng là một trong những nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi, u trung biểu mô, xơ cứng phổi hoặc cũng có thể ảnh hưởng đến cổ họng và đường tiêu hóa của bé. Amiăng thường có ở một số tòa nhà cũ, đặc biệt là xung quanh các đường ống, bếp lò và lò sưởi, cũng như trong các bức tường và trần nhà.
Amiăng là gì?
Amiăng là những chất dạng sợi tự nhiên được sử dụng rộng rãi để phun lên bề mặt các vật liệu giúp cách nhiệt, chống hỏa hoạn và cách âm trong các trường học, nhà cửa và các tòa nhà công cộng từ những năm 1940 cho tới những năm 1970.
Chỉ khi chất này bị hư hỏng và trở nên vỡ vụn thì nó mới trở thành yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Khi các hạt bụi Amiăng phát tán vào không khí thì không chỉ các bé mà bất cứ ai hít phải những hạt này trong một thời gian dài đều có thể gây ra những vấn đề sức khỏe mạn tính ở phổi như bệnh ung thư phổi, u trung biểu mô, xơ cứng phổi hoặc cũng có thể ảnh hưởng đến cổ họng và đường tiêu hóa của bé.
Ngày nay, các trường học được quy định phải loại bỏ Amiăng hoặc đảm bảo rằng các bé không được tiếp xúc với chất này. Tuy nhiên, Amiăng vẫn còn ở một số tòa nhà cũ, đặc biệt là xung quanh các đường ống, bếp lò và lò sưởi, cũng như trong các bức tường và trần nhà.
Triệu chứng khi tiếp xúc với amiăng
Khi tiếp xúc với Amiăng, bé có thể sẽ có một số triệu chứng như:
- Ho dai dẳng, ho có đàm
- Cảm giác tức và đau ngực
- Chán ăn
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Khàn tiếng
- Khó thở
- Đau bụng và trướng bụng
- Sốt.
Bé bị nhiễm Amiăng sẽ có cảm giác đau tức ngực
Con đường lây nhiễm Amiăng
Người ta có thể dễ dàng tìm thấy vật liệu chứa Amiăng ở những căn nhà xây trong khoảng những năm 1980. Dưới đây là một số vị trí có thể có Amiăng:
- Các vật liệu cách nhiệt xung quanh các đường ống, lò sưởi và khu vực nấu nướng (đây là những địa điểm phổ biến nhất).
- Sơn tạo vân hoặc các loại hợp chất dùng để vá những lỗ hổng trong xây dựng
- Các miếng lợp mái và mái hiên.
- Các thiết bị cũ như máy giặt và máy sấy.
- Nền gạch cũ.
Ngoài ra, bé có thể tiếp xúc với Amiăng qua một người thân nào đó trong gia đình làm công việc liên quan đến Amiăng và mang chúng về nhà do dính trên quần áo.
Mẹ nên lưu ý tới điều này, vì bé có thể gặp các vấn đề về sức khỏe liên quan tới amiăng, nhưng các căn bệnh do nhiễm Amiăng thường cần nhiều năm để phát triển, nên dù có tiếp xúc với Amiăng các bé cũng có thể sẽ không biểu hiện triệu chứng gì cho tới khi trưởng thành.
Chụp X-quang ngực là xét nghiệm phổ biến nhất để xác định nhiễm amiăng. Tuy nhiên đối với các bé, chụp x-quang hiện không được khuyến cáo vì các thay đổi xảy ra trong phổi thường phải kéo dài trong vài năm, đồng thời phơi nhiễm với tia X quang có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe đối với bé.
Ngoài ra, bác sĩ có thể cho bé chụp CT, MRI hay thực hiện các xét nghiệm chức năng phổi.
Nếu bé bị nhiễm Amiăng, mẹ nên làm gì?
Nếu như mẹ nghĩ rằng con mình đã tiếp xúc với Amiăng thì cách tốt nhất, mẹ hãy thực hiện các bước phòng ngừa để giúp bé khỏi tiếp tục tiếp xúc với Amiăng nhé.
Một trong những biến chứng phổ biến nhất do hít phải Amiăng là bệnh xơ cứng phổi (asbestosis). Tuy nhiên, hiện nay không có bất kỳ liệu pháp hữu hiệu nào để chữa căn bệnh này mà chỉ tập trung làm giảm tiến trình của bệnh cũng như giảm biểu hiện triệu chứng.
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của bé mà phải được theo dõi thường xuyên vùng ngực và xét nghiệm chức năng phổi.
- Bác sĩ có thể tiến hành liệu pháp giúp trẻ khó thở do bị xơ cứng phổi nặng bằng cách cho chạy thiết bị thở oxy, gắn các ống nhựa vào lỗ mũi hay mặt nạ.
Thiết bị thở oxy sẽ giúp bé thở dễ dàng hơn
- Phẫu thuật: nếu triệu chứng của trẻ nghiêm trọng có thể tiến hành phẫu thuật cấy ghép phổi.
Phòng ngừa tác hại của Amiăng
Mẹ có thể tham khảo những hướng dẫn dưới đây để bảo vệ bé yêu an toàn và tránh xa amiăng:
- Không cho bé chơi ở những khu vực vật liệu xây dựng đổ nát hoặc biến dạng, những nơi này có thể chứa amiăng.
- Dặn bé chỉ chạy, chơi và đạp xe ở những phần đường được lát đá hoặc xi măng.
- Khi vui chơi ngoài trời hay đi dã ngoại, nên chuẩn bị tấm trải ở những nơi có thể có dăm gỗ, mùn cưa, cát, sỏi, cỏ, nhựa, các mảnh vụn cao su hoặc thảm cao su.
- Làm ướt vườn trước khi đào đất hoặc vun xới.
- Giữ cho các con vật không mang đất bị dính trên lông hoặc chân vào nhà.
- Cởi giày trước khi vào nhà để tránh đất bám trên giày dính vào trong nhà. Mẹ có thể sử dụng thảm chùi chân trước cửa để giảm thiểu việc đưa đất cát vào nhà.
- Đóng các cửa sổ và cửa ra vào trong những ngày có gió và khi gần nhà có công trình xây dựng hay sửa chữa nhà.
- Lái xe chậm khi đi trên những con đường không được lát đá.
- Sử dụng một miếng giẻ lau ướt thay vì khô hoặc dùng khăn lau để lau bụi. Tương tự, mẹ nên dùng cây lau nhà ướt nếu sàn nhà không trải thảm. Nếu sàn nhà có dùng thảm trải, hãy sử dụng loại thảm có thể giặt rửa được và vệ sinh chúng thường xuyên.
Sử dụng cây lau nhà ướt nếu sàn nhà không trải thảm
- Trong trường hợp trần nhà hoặc mái ngói bị bong tróc mà nghi ngờ có amiang mẹ không nên cố gắng dẹp bỏ chúng mà hãy thuê một nhà thầu đến để giúp loại bỏ một cách an toàn mẹ nhé.