Chẩn đoán ám ảnh sợ cụ thể, hay các rối loạn lo âu khác, phải do bác sĩ tâm thần thực hiện. Sau khi đã chẩn đoán chính xác tình trạng của trẻ, việc áp dụng tâm lý trị liệu trong quá trình điều trị thường mang lại hiệu quả cao trong việc kiểm soát rối loạn của trẻ.
Chẩn đoán ám ảnh sợ cụ thể
Việc chẩn đoán ám ảnh sợ cụ thể, cũng như các rối loạn lo âu khác, phải do bác sĩ tâm thần thực hiện. Trẻ được chẩn đoán mắc một ám ảnh sợ cụ thể khi có biểu hiện nỗi sợ hãi tột độ đối với điều gì đó mà thông thường không được xem là nguy hiểm, và việc né tránh đối tượng gây ám ảnh sợ đó sẽ gây nên những suy giảm đáng kể đến các hoạt động bình thường của trẻ. Nỗi sợ hãi hay lo âu thường diễn ra rất gần với thời điểm trẻ phải đối mặt với các tác nhân kích hoạt, tuy nhiên, phản ứng của trẻ sẽ rất khác nhau về cường độ – từ nỗi kinh hãi được dự báo trước đến cơn hoảng loạn toàn diện. Điều này là phổ biến ở những cá nhân mắc nhiều dạng ám ảnh sợ cụ thể, khi mà mỗi dạng trong đó lại được kích hoạt bởi một tác nhân kích thích khác nhau.
Điều trị ám ảnh sợ cụ thể
Chương trình điều trị cho các ám ảnh sợ cụ thể chủ yếu tập trung vào các liệu pháp tâm lý và thường không chỉ định trị liệu bằng thuốc.
- Tâm lý trị liệu: Chứng ám ảnh sợ cụ thể nói riêng và rối loạn lo âu nói chung có thể được điều trị hiệu quả thông qua các liệu pháp tâm lý. Liệu pháp tâm lý dùng trong điều trị ám ảnh sợ cụ thể là liệu pháp hành vi. Đây là một phương pháp điển hình có liên quan đến quá trình tiếp xúc lặp đi lặp lại dần dần với những đối tượng, sự kiện hay tình huống gây sợ hãi. Một đứa trẻ sợ chó có thể bắt đầu trị liệu bằng cách nhìn vào bức ảnh về một con chó, sau đó tập chơi với chó nhồi bông, đồng thời trong phòng cũng có một chú chó nhỏ, và cứ thế cho trẻ chơi đùa làm quen dần. Ngoài ra, các phương pháp của liệu pháp nhận thức – hành vi được áp dụng phổ biến trong việc điều trị cho những trẻ lớn hơn, hướng đến mục đích dạy những chiến lược ứng phó với các suy nghĩ sợ hãi và lo âu để trẻ kiểm soát tình trạng của mình hiệu quả hơn.
Áp dụng tâm lý trị liệu với trẻ có ám ảnh sợ cụ thể, cũng như các rối loạn lo âu khác, sẽ mang lại hiệu quả cao
- Thuốc: Thuốc thường không được chỉ định điều trị các ám ảnh sợ cụ thể, bởi vì liệu pháp hành vi có thể đem lại nhiều hiệu quả tích cực trong việc trị liệu rối loạn này. Tuy nhiên, trong những trường hợp có biểu hiện lo âu cực độ thì bác sĩ sẽ kê toa thuốc (các thuốc dùng trong điều trị rối loạn lo âu) để giúp trẻ ổn định khi tham gia vào liệu pháp hành vi.
Xem thêm:
Ám ảnh sợ cụ thể: Một dạng rối loạn lo âu
Rối loạn lo âu: Triệu chứng của ám ảnh sợ cụ thể như thế nào?