Bạn có biết nguyên nhân gây ra gàu là gì không? Gàu là một tình trạng về da phổ biến gây ra các vảy da chết màu trắng hoặc xám xuất hiện trên da đầu hoặc trên tóc. Nếu chúng khiến bạn khó chịu thì hãy loại bỏ chúng ngay, việc điều trị dựa vào nguyên nhân gây ra gàu sẽ hiệu quả hơn.
Những vảy trắng đáng ghét
Bạn sẽ dễ dàng nhận thấy dấu hiệu của gàu thông qua các vảy da chết nhỏ, trắng, hơi nhờn, rải rác trên vai và tóc. Ngoài ra, bạn có thể bị ngứa hoặc tróc vảy da đầu. Gàu có nhiều mức độ từ nhẹ đến rất nặng. Đây không phải là bệnh lây nhiễm và thường không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng có thể gây ra sự khó chịu và xấu hổ cho người bị gàu.
Khoảng 50% mọi người đều sẽ bị gàu vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Gàu thường xảy ra sau giai đoạn dậy thì, phổ biến nhất ở lứa tuổi 20-25 và tiếp tục cho đến giai đoạn tuổi trung niên. Gàu phổ biến ở nam hơn nữ và các dân tộc đều bị ảnh hưởng như nhau.
Nguyên nhân gây ra gàu là gì nhỉ?
Nguyên nhân gây ra gàu
Gàu được tạo ra khi sự tái tạo da tự nhiên của cơ thể tăng lên, dẫn đến việc những mảng da chết được tạo ra trên bề mặt da đầu, sau đó rớt xuống tóc.
Nguyên nhân làm cho sự tái tạo da tăng lên quá mức vẫn chưa được làm rõ, nhưng một số yếu tố có thể là nguyên nhân gây ra việc này gồm có:
Nấm malassezia. Loại nấm này sống trên da đầu của đa số thanh niên khỏe mạnh mà không gây ra triệu chứng gì. Nhưng có giả thiết cho rằng có thể là do hệ miễn dịch của bạn quá nhạy cảm với loại nấm này khiến cho số lượng tế bào da chết tăng lên quá mức gây ra gàu.
Bệnh lý viêm da tiết bã. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra gàu. Bệnh thường xảy ra ở da đầu, tai, vùng giữa mặt, vùng giữa ngực và giữa lưng. Một số bệnh nhân có thể mắc bệnh viêm da tăng tiết bã rất nặng nếu đang bị suy giảm miễn dịch (như đang điều trị hóa trị, nhiễm HIV) hoặc có một số rối loạn thần kinh.
Một số yếu tố nguy cơ khác của gàu gồm có:
- Căng thẳng về tình cảm, tâm lý.
- Không gội đầu thường xuyên hoặc gội đầu quá nhiều – một số người có da đầu dễ bị kích thích khi họ gội đầu quá nhiều.
- Sử dụng các sản phẩm như thuốc xịt tóc, gel vuốt tóc hay mút tạo kiểu.
- Khí hậu quá lạnh hay quá nóng.
- Các tình trạng về da khác như bệnh vảy nến hoặc chàm – 2 loại bệnh về da phổ biến có thể làm cho da khô, đỏ và bong vảy.
- Béo phì.
- Có hệ miễn dịch yếu, đây là hậu quả của một số tình trạng như nhiễm HIV hoặc do tác dụng phụ của hóa trị.
Điều trị gàu hiệu quả dựa vào nguyên nhân
Nếu bạn bị gàu nhẹ, tình trạng này có thể dễ dàng được loại bỏ nhờ các phương pháp sau:
- Gội đầu hằng ngày bằng các sản phẩm dầu gội không chứa quá nhiều hóa chất cho tới khi các vảy gàu sạch, hoặc gội bằng dầu gội chứa tinh dầu trà xanh cũng rất hiệu quả.
- Trong khi gội, bạn nên nhẹ nhàng mát-xa vùng da đầu với bọt xà phòng, vì việc này sẽ không làm tổn hại tóc hoặc da đầu của bạn. Tuy nhiên, bạn hãy tránh cào da đầu và không sử dụng các sản phẩm như keo xịt hoặc gel vuốt tóc cho tới khi các vảy gàu sạch.
- Việc chải tóc từ da đầu xuống ngọn tóc thường xuyên sẽ giúp những chất dầu ở da đầu thấm xuống dọc sợi tóc, làm tóc bóng, khỏe hơn và cũng giúp da đầu đỡ nhờn hơn, nhờ đó gàu không có điều kiện phát triển.
- Bạn nên dành thời gian ở ngoài trời, vì ánh sáng mặt trời cũng có thể giúp hạn chế gàu.
Gội đầu hàng ngày sẽ giúp bạn giảm gàu hiệu quả
Trong trường hợp nghiêm trọng, bạn có thể cần phải điều trị gàu bằng các sản phẩm dầu gội hoặc thuốc. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra gàu mà có cách lựa chọn để điều trị thích hợp.
Nguyên nhân do viêm da tiết bã: Nếu bạn bị gàu do viêm da tiết bã thì có thể sử dụng các loại kem bôi có chứa cortisone hoặc các loại dầu gội kháng nấm thông thường. Có 2 loại thuốc điều trị viêm da tăng tiết bã gây tình trạng gàu là kem cortisone và kem trị nấm.
- Kem có chứa corticosteroid: Loại kem này giúp giảm tình trạng gàu. Bạn có thể sử dụng dầu gội trị gàu kết hợp kem corticosteroid bôi da đầu 1 lần/ngày sau khi gội đầu.
- Kem trị nấm: Loại kem này thường rất có hiệu quả vì chúng có thể làm giảm số lượng các vi nấm men thường trú trên da. Các chế phẩm kem trị nấm có bán ở quầy thuốc bao gồm kem clotrimazole 1% và kem miconazole 2%. Kem trị nấm được dùng 1 hoặc 2 lần/ ngày.
Nguyên nhân do nấm Malassezia: Hiện nay, vẫn chưa có cách điều trị dứt điểm tình trạng gàu gây ra do nấm Malassezi, vì loại nấm này rất khó nghiên cứu trong môi trường phòng thí nghiệm. Tuy nhiên các nhà khoa học đã tìm ra một số phương pháp có tác dụng để điều trị loại nấm này, bao gồm các loại dầu gội chứa sulfonamide (hay sulfa) và kẽm (zinc pyrithione – ZPT).
Khi nào nên đến bác sĩ?
Nếu các triệu chứng không có dấu hiệu cải thiện sau khi đã sử dụng dầu gội trị gàu trong 2 tuần, bạn cần đến gặp bác sĩ.
Bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc điều trị mạnh hơn hoặc khám da đầu của bạn để loại trừ các tình trạng bệnh lý khác của da (như viêm da tăng tiết bã hoặc bệnh vảy nến), vì các tình trạng bệnh lý này cũng cần được kê đơn thuốc điều trị thích hợp.